Conclusie

In dit rapport is gezocht naar het antwoord op de vraag: Hoe kan het welzijn en welbevinden van topsportjeugd verbeterd worden?” hiervoor is een fieldresearch gedaan onder jeugdspelers bij een BVO en bij verschillende jeugdige topsporters in andere sporten. Daarnaast is ook nog een deskresearch gedaan om te kijken wat de overeenkomsten zijn met de literatuur.

De literatuur geeft aan dat veel sporters kampen met stress of druk, waarbij het spelplezier achteruitgaat en het zelfs tot depressies of psychische klachten kan leiden. Dat is al een probleem op zichzelf, aangezien de begeleiding binnen de topsport bij veel clubs minimaal is, lijdt dit tot drop-outs en een minder veilige topsportcultuur.  Nederlandse sportorganisaties schenken onvoldoende aandacht aan het fysieke en psychosociale welbevinden van talenten en hun sociale omgeving (Luijt, et al., 2009). 

Uit fieldresearch met de jeugdvoetballers en de volwassen topsporters blijk dat er veel behoefte is aan een onafhankelijk individuele coach. De sporters hebben behoefte aan een onafhankelijke coach die je op scherp zet, je laat reflecteren, die vertrouwelijk is en advies geeft maar niet direct over je presteren beoordeeld. Fieldresearch laat zien dat er grote overeenkomsten zijn tussen voetbal en andere sporten, de behoefte is hetzelfde: de sporters missen een onafhankelijke coach. 

Uit de interviews met de professionals uit het voetballandschap is gebleken dat de meeste trainers en professionals een onafhankelijk persoon missen op de club. Er moet persoonlijke begeleiding komen voor jeugdspelers - zoals dit ook bij de eerste elftallen geregeld is - zodat de jeugdspelers op elk moment zaken kunnen delen met iemand wat hen dwars zit.

Topsport vergt veel van het sportende kind, zowel voor het lichaam als voor de geest. De literatuur is duidelijk over de mogelijke gezondheidseffecten en de ernst van het probleem. De spelers van het O18 team van De Graafschap geven hetzelfde beeld over hun behoeften in individuele begeleiding. Onbegrip, desinteresse in de persoon achter de sporter, capaciteiten van begeleiding en niet gehoord voelen zijn beweegredenen om de topsport vroegtijdig te beëindigen.

Het creëren van een veilig topsportklimaat is het minimaalste wat de clubs kunnen doen om het individu beter te begeleiden in hun topsportcarrière. Een onafhankelijke topsportbegeleider - in een veilige setting met oprechte interesse in het individu - is een belangrijk middel om dit te bewerkstelligen binnen de sport. De cultuur binnen de club is bepalend of een veilig topsportklimaat kan slagen, heerst er een ontwikkelcultuur of een prestatiecultuur? Die vraag moet iedere HJO of verantwoordelijke van de opleiding zichzelf stellen, of nog beter; weten. Niet 'meten', maar weten door in gesprek te gaan met de sporters.